Sumardagurinn fyrsti.

Þegar maður flytur í nýtt land er svo margt sem maður þarf að læra. Við höfum núna búið hér í Danmörk í rétt tæpt ár og þó að við séum búin að læra umtalsvert er enn meira ólært. Ég hef áður skrifað um að eitt af því sem ég sakna mest að heiman er að búa í þjóðfélagi sem ég þekki ekki. Slíkt uppgötvar maður fyrst þegar á það reynir.

Þetta tæpa ár sem ég hef verið hér, hefur verið gott veður uppá hvern einasta dag. Reyndar hefur veðrið verið óvanalegt að sögn heima manna. Við fengum til dæmis kaldasta og erfiðasta vetur sem verið hefur hér (alla vega við Limfjorden) í 20 ár, kaldasta maí mánuð í 30 ár og júní hefur að sögn danskra verið afleiddur. Mér hefur hins vegar fundist veðrið stórgott allan þennan tíma.

Og þá komum við að því sem maður er alltaf að læra; SKILGREININGAR!!!

Danir skilgreina veður nefnilega talsvert ólíkt ok0kur Frónverjum. Í vetur kom til dæmis hver snjóstormurinn á fætur öðrum, en við sáum aldrei stormana og vissum því sjaldnast af þeim nema þá af afspurn og vegna umtalsverðrar umkvörtunnar okkar samferðafólks. Ég fór því í vetur á stúfana og rannsakaði aðeins veðurskilgreiningar danskra frænda okkar. Ef vindur fer uppí 10 m/s og á sama tíma falla snjókorn til jarðar, þá er snjóstormur!! Og þá nánast lokast bærinn, skólum er aflýst og börnin send heim, strætó og leigbílar hætta að keya og það verður bara uppi fótur og fit. Með þessum orðum er ég alls ekki að gera lítið úr dönskum vinum mínum - enda líkar mér stórvel við dani - en þetta er bara talsvert framandi íslenskum manni sem búið hefur bæði á Ísafirði og Akureyri.

Þessu er eins farið með sólina og hitann. Í ríki Margrétar Þórhildar telst það ekki til sumardags ef opinberar hitamælingar eru undir 25 gráðum kenndar við sænska eðlisfræðingin Anders Celcius. Í fyrradag var sem sagt sumardagurinn fyrsti - í veðurfræðilegum skilningi - hér í hinni gróðursælu og fallegu Álaborg. Í dag er hins vegar "leiðinda veður", 17 sænskar gráður og léttskýað....

Ég ætla samt að njóta dagsins og lífsins sem er yndisleg Guðs gjöf!

Veislur

Allir sem þekkja mig vita að mér finnst veislur skemmtilegar og matur góður. Í gær var ég í mjög skemmtilegri veislu. Thea mín á yndislegan danskan kærasta og móðir hans og stjúpfaðir buðu okkur í garðveislu heima hjá sér í gær. Það var mjög gamana og þau hjónin veittu verulega vel.

Eitt af því sem ég hef lært eftir að ég flutti hingað út er að danir taka sér góðan tíma í veislur. Ég var til dæmis í "konfirmation" hjá Elínu bróðirdóttir minni í apríl og sú veisla stóð yfir í 8 tíma. Fyrst þegar ég tók þátt í danskri veislu fannst mér vera kominn tími til heimferðar eftir tæpa 3 tíma. En þá var leikurinn ekki einu sinni hálfnaður. Nú hef ég lært að þetta er góður siður. Við gefum okkur alltof sjaldan tíma til að setjast niður og eiga samfélaga hvert við annað. Það er þó hin einu sönnu verðmæti í lífinu, einstaklingar og það að eiga samfélag við aðra.

Matarboðið hjá Brian og Dorthe stóð í tæpa sex tíma. Allan þann tíma var boðið uppá einhvers konar hressingu og ég er ekki frá því að ég hafi borðað örlítið meira en mér holt. Thea hafði reyndar aðvarað okkur og sagt að það yrði veitt vel og við skyldum búa okkur undir mikið át. Og hún hafði rétt fyrir sér. Mér fannst maturinn afbragð, en það sem mér fannst best var að sitja með þessu góða fólki og fá að kynnast þeim og segja þeim frá okkur. þannig byggist vinátta, þegar hjarta mætir hjarta. Við keyrðum heim södd og ánægð, og einum vinahjónum ríkari. Líkami okkar vinnur úr matnum, hjá Kötu minni á nokkrum klukkutímum og hjá mér á nokkrum árum..... En vináttan og tengingin við Brian og Dorthe, hún heldur áfram að vaxa og dafna. Og það er dýrmætt.

Í dag förum við svo í aðra veislu, en í því húsi höfum við oft áður sest niður að snæðingi, og alltaf farið alltof södd heim. Júlía, elsta dóttir Óla bróður míns, varð stúdent í vikunni með glæsilegum árangri og nú skal því fagnað að hætti Anette mágkonu minnar. Veislur hjá þeim eru aldrei stuttar en það er alltaf stutt í næsta rétt á veisluborðinu þeirra. Ég hlakka til að fara, bæði vegna þess að Óli og Anette eru í hópi minna allra bestu vina og einnig vegna þess að veislur eru skemmtilegar. Þar hittist fólk til að gleðjast og fagna og fólk fær tækifæri til að gleyma amstri hversdagsins í nokkra tíma. Og það er yndislegt og mikilvægt.

Ég er afskaplega ríkur maður. Það getur vel verið að ég eignist einhverntíma peninga til að gera hluti sem ég get ekki leyft mér í dag, en ég er óhemju ríkur maður. Ég á frið við Guð og menn og fæ að að njóta samfélags við úrvalsfólk sem ég elska og sem elskar mig. Slíkt verður aldrei keypt fyrir allt gull veraldar.

Ég ætla að njóta dagsins og mæli með því að þú gerir það sama.

Hver fer heim??

Í gær fóru Birgir Steinn og Elín Rut heim til Íslands og ætla að vera þar í sumarfríinu sínu. Tengdamamma hefur verið hér ytra síðan í mars, og skipt tímanum á milli okkar og Betu (stóru systir Kötu minnar) og Detlef svila míns, en þau bú í Germaníu. Tengdamamma er 83 ára og þrátt fyrir að vera spræk mikklar hún það fyrir sér að flúgja ein á milli landa. Hún kom því með okkur Óla bróðir hingað út þegar við komum heim eftir sjötugs afmælið hennar mömmu í mars. Þegar það lá ljóst fyrir að Birgir Steinn færi heim til Íslands í frí ákvað tengdó því að fá far með honum. Við fórum því á netið og pöntuðum far fyrir hana í sömu vél hjá Iceland Express, en þeir fljúga einu sinni í viku beint á milli Íslands og Álaborgar. Við greiddum fargjaldið með kreditkorti Kötu minnar.

Í gær var svo farið með liðið á Lindholm flugvöllinn í Nørresundby (norður hluta Álaborgar) því nú skyldi halda heim. Það gekk vel að innrita Birgir Stein og Elín Rut í flugið en þegar kom að tengdamömmu var hún ekki á farþegalistanum. Varð nú uppi fótur og fit og yndælir starfsmenn flugvallarins reyndu að finna hana á farþegalistanum án nokkurs árangurs. Það endaði með því að ég var beðinn að lesa yfir farþegalistann og finna út hvort ég fyndi nafnið hennar á listanum, ef vera skyldi að þeim hefði hreinlega missést. Þegar ég las listann yfir fann ég hvergi nafn tengdamömmu, en mér til furðu var Kata mín skráð sem farþegi í vélinni. Starfsmenn flugvallarins áttu ekki neina skýringu á þessu, en íslensk kona sem var að innrita son sinn í sama flug við næsta borð var með sama vanda og við. Sonur hennar var einfaldlega ekki skráður í flugið.

Og nú voru góð ráð dýr, ég sá fram á að Kata færi heim og ég sæti uppi með tengdamömmu í staðinn. Ég var á þessari stundu feginn að tengdó talar ekki dönsku, því að ég sagði við starfsmann flugvarllarins að sú gamla væri búin að vera hjá okkur í 3 mánuði og þrátt fyrir að ég elska tengdamömmu mína væri kominn tími fyrir hana að fara heim. Starfsmaðurinn brosti skilningsrík og sagði að þau myndi leysa málið.

Í ljós kom síðan að sölukerfi flugfélagsins gerði þau mistök að í stað þess nafns sem gefið var upp sem farþegi við pöntun flugsins skráðist greiðandi ferðarinnar sem farþegi. Þessu var snarlega kipt í liðinn og framkvæmd nafnabreyting á miðanum. Það fór því þannig að tengdó fór heim og ég fékk að halda Kötu minni hjá mér...

Ferðin heim gekk þeim svo vel og þau voru öll þrjú feginn að komast til landsins bláa. Maggý (elsta systir Kötu) sótti þau úti á völl og eins og henni er líkt byrjaði hún á að fara með þau heim til sín og gefa þeim að borða. Þar var boðið uppá íslenskt lambalæri sem þreyttir ferðalangar borðuðu af ánægju, enda ekki hægt að gæða sér á slíku góðgæti hér í ríki Margrétar Þórhilidar nema með talsverði fyrirhöfn.

Njótið dagsins vinir - hann kemur aldrei aftur.

Berrassaður borgarstjóri!

Engin veit sína ævina fyrr en öll er. Það er ekki víst að Jón Gnarr hafi séð það fyrir þegar hann stofanði Besta flokinn að hann yrði borgarstjóri Reykjavíkur. Ef maður skoðar heimasíðu flokksins og þau myndskeið sem þar eru birt, líkjist það meira hugmyndum af skemmtiþætti en framboði.

En nú er Jón Gnarr orðin borgarstjóri í Reykjavík.

Um daginn sat ég með tengdamóðir minni og horfði á kvikmyndina Bjarnfreðarson, sem eins og flestir vita unnin af borgarstjóranum í Reykjvík. Tengdamóðir mín er hins vegar sjálfstæðismaður og hefur verið frá því að hún fékk kostningarétt. Það gidlir sama um hana og Einar J. Gíslaon, fyrrverandi prest Hvítasunnumanna á Íslandi, en hann lét hafa eftir í veislu undir stjórn vinar síns, Árna Johnsen þingmanns Sjálfstæðisflokksins, að hann væri í sjöunda ættlið frá Fjalla Eyvindi og þeir hefðu allir verið sjálfstæðismenn. Ekki veit ég hversu langt aftur í ættir tengdamóðir mín rekur stuðning sinn til Sjálfstæðismanna, en ég veit að henni hefur ekki fundist Jón Gnarr eins skemmtilegur og mér hefur fundist hann.

Í myndinni Bjarnfreðarson fer borgarstjórinn snildarlega með hlutverk Georgs Bjarnfreðarsonar, og kemur meðal annars fyrir í myndbroti kviknakinn. Við það tækifæri hnippti ég í tengdamömmu og spurði hana hvernig henni litist á berrassaðan borgarstjórann. Það hnussaði í þeirri gömlu, og ég er ekki frá því að það hafi verið vandlætingarhnuss.

Það er ljóst að Jón Gnarr verður öðruvísi borgarstjóri en þeir sem á undan honum hafa setið í þessum eftirsótta stól. Eitt er þó ljóst að hann mun vinna að þessu verkefni með heilum hug og leggja sig allan fram við að sinna starfinu af kostgæfni. Hvort honum tekst það leiðir tíminn einn í ljós. Það er þó ljóst að Reykvíkingar hafa kosið sér borgarstjóra úr öðrum ranni en vani er til í höfuðstað lýðveldisins.

Svona virkar nú lýðræðið - áfram Ísland!!

Kata min!

Kata min fyllir árið í dag!

Það er nú þannig að allt í sambandi við hana Kötu mína er mér gleðiefni. Það eru tæplega 30 ár síðan hún fangaði huga minn og hjarta og meirihluta ævi okkar beggja höfum við rölt í gegnum sætt og súrt hönd i hönd. Við kunnum bæði tvö vel við þann ferðamátan.

Kata er, eins og allir sem til hennar þekkja, alveg einstök kona. Hún er gædd svo mörgum framúrskarandi eiginleikum að í flestum tilfellum þarf nokkra eiginleika til að rúmma öll þessi gæði. En Kata mín fer létt með að höndla þetta allt í einum pakka. Ég hef til dæmis aldrei hitt neinn einstakling sem er jafn geðgóður og hún Kata mín. það þýðir ekki að hún hafi ekki skap, því það er engin skortur á því, en hún skiptir ekki svo auðveldlega skapi. Hún er hins vegar réttsýn fram í fingurgóma og í hennar huga skal rétt vera rétt. Það er því ekki gefinn neinn afsláttur á því, en aðferð hennar við að koma sinni staðföstu skoðun á framfæri er með þeim hætti að einginn meiðir sig á leiðinni. Léttleiki og jákvæðni eru henni svo eðlislæg að ég þekki ekki annað eins. Hún er líka umtalsbesta manneskja sem ég þekki og myndi ekki segja ósátt þó að hún ætti líf sitt að leysa. Svo er hún svo yndislega gelymin. Hún gleymir jafnóðum því sem aflaga hefur farið og hefur lag á að lifa í núinu og framtíðinni, en lætur fortíðina ekki binda sig eða hindra framgang sinn.

Ég gæti notað fjöldann allan af blaðsíðum til að lýsa Kötu minni, en ég ætla ekki að gera það hér. Ég ætla í staðinn að játa hvað mér finnst best við hana Kötu mína, en það er hver ég er þegar ég er með henni. Hún nær að draga fram í mér allt það besta sem ég hef uppá að bjóða og á sama tíma hjálpar hún mér við að dempa og laga það sem betur má fara.

Ég gæti hreinlega ekki hugsað mér lífið án Kötu minnar. Hún er mér allt, jafnt himinn sem haf, sól og máni!!

Elsku Kata mín - innilega til hamingju með daginn þinn. Ég elska að eldast með þér!!

Hinn dýrasti arfur!

Ég hef verið að benda börnunum mínum, og þá ekki síst Theu minni með litla drenginn sinn, á mikilvægi þess að rækta Íslenska tungu þó að við búum erlendis. Íslenkan er jú okkar dýrasti arfur sem við verðum að vernda og meta að verðleikum. Það eru ómæld forréttindi að vera í hópi þeirra örfáu þúsunda sem tala þetta einstaka og gullfallega mál. Ég bý svo vel að tala auk minnar eigin tungu bæði ensku og dönsku en það er ekkert sem jafnast á við að tjá sig á sínu eigin máli!

Læt hér fylgja með kveðskap sem allir landsmenn eiga að þekkja:

Á íslensku má alltaf finna svar
og orða stórt og smátt sem er og var,
og hún á orð sem geyma gleði og sorg,
um gamalt líf og nýtt í sveit og borg.

Á vörum okkar verður tungan þjál,
þar vex og grær og dafnar okkar mál.
Að gæta hennar gildir hér og nú,
það gerir enginn nema ég og þú.
(Jónas Hallgrímsson)

Ég elska Ísland og okkar dýrasta arf!

Thea 22 ára í dag!!

Mér finnst alveg ótrúlegt til þess að hugsa að það séu orðin 22 ár síðan ég fékk hana Theu mína í hendurnar í fyrsta skipti, en það er nú samt staðreynd. Hvernig getur svona ungur maður eins og ég átt svona uppkomna dóttir....

Thea min fyllir sem sagt árið í dag í 22. skiptið. Það eru að sjálfsögðu alltaf yndisleg tímamót að ljúka einu ári og fá að byrja það næsta.

Thea mín er í senn einstök og yndisleg. Hún hefur frá því að við vissum að hennar var að vænta verið okkur afar mikið gleðiefni. Það er þó ekki laust við að hún hafi alltaf vitað hvað hún vildi og hvernig hún vildi hafa hlutina. Það má því segja að hún hafi verið okkur í senn blíðust og stríðust. Ég veit ekki hvaðan hún hefur fengið þá eiginleika að vilja alltaf ráða öllu sjálf. Þetta hlýtur að koma úr móðurættinni.... En Thea er líka kona sem hefur farið í gegnum erfiða hluti og þurft að berjast fyrir lífi sínu. Þar hefur hún sýnt hvað í henni býr. Thea er kona sem gefst ekki upp og tekst á við allt sem mætir henni með því hugarfari að ekkert sé henni um megn. Það eru eiginleikar sem ég met afar mikils í fari hvers einstaklings. Ég er afskaplega stolltur og þakklátur fyrir hana Theu mína.

í dag blasir lífið við Theu minni og litla nafna mínum. Hún hefur með einstakri elju og dugnaði lokið við alla þá aðgangskúrsa sem hún þurfti að klára til að geta hafið háskólanám í haust og það útaf fyrir sig er frábær áfangi. Í vetur kynntist hún yndislegum ungum manni héðan frá Álaborg og þau hafa nú ákveðið að rugla reitum. Okkur líst afar vel á Michael og erum þess fullviss að þau muni ná að höndla hamingjuna saman.

Elsku Thea mín - innilega til hamingju með daginn þinn. Hlakka til að fá ykkur í mat í kvöld!!

Verðfall á mörkuðum.

Það hafa verið ítarlegar fréttir af verðfalli á mörkuðum bæði vestan hafs og austan undan farna daga. Vangaveltur eru uppi um hvort að um hafi verið að ræða mannleg mistök hjá einhverjum miðlaranum.

í dag fékk ég frétt um merkilegt verðfall á fasteignamarkaðinum heima á Íslandi.

Í árslok 2006 festum við Kata mín kaup á nýju og fallegu einbýlishúsi í falleg hverfi á Selfossi. Við greiddum 32.000.000 fyrir húsið og áttum dágóðan hluta í því þegar við fluttum inní það í ársbyrjun 2007. Það sem við skulduðum í húsinu var hins vegar því miður að mestu í erlendri mynt og því fór hjá okkur eins og afar mörgum öðrum, skuldinn óx langt umfram verðgildi hússins. Þegar staðan var orðin þannig að í stað þess að eiga all margar milljónir í hreinni eign í húsinu var skuld okkar við bankann orðin rúmum 15.000.000 umfram hugsanlegt söluverðmæti hússins. Þá hentum við handklæðinu í hringinn og ákváðum að eyða ekki lífi okkar í að bjarga fallega húsinu okkar. það verður þó að viðurkennast að það var verulega sárt að sjá á eftir því sem við höfðum með harðri hendi og gríðarlegri vinnu náð að eignast eftir að ahfa misst allt okkar í gjaldþroti nokkrum árum áður.

Í dag frétti ég hins vegar að nauðungarsöluferli hússins er lokið og bankinn leysti til sín húsið. Þeir fengu það samt á verði sem mér hefði aldrei boðist að kaupa það á. Ég gerði tilraun til þess að endursemja um verð hússins og þá var mér boðið að endurkaupa það á 42.000.000. Bankinn náði umtalsvert betri samningi við sjálfan sig og leysti til sín húsið mitt á 5.000.000. Það er gríðarlegt verðfall....verst að ég fékk ekki að njóta þess.

Svona ganga nú kaupin á eyrinni.

Nýr tónn

Það verður að segjast eins og er að það kveður við nýjan tón í harmleiknum "Íslenska efnahagshrunið" með handtökum tveggja Kaupþingskónga í gær.

Í upphafi vil ég taka það fram að ég er alls ekki hrifinn af fangelsum og finnst skelfilegt að menn skuli leyðast á þær brautir sem enda þar.

Ég er þessar vikurnar að skrifa rannsóknarritgerð um afleiðingar fátæktar á börn í velferðarríkinu Danmörk. Þetta er í senn fróðlegt og athygglisvert viðfangsefnið sem hefur gefið mér dýpri skilning á því þjóðfélagi sem ég bý í í dag.

Ritgerðin er skrifuð sem hópverkefni og það fyrsta sem við gerðum var að skoða skilgreiningar á fátækt. Það kom í ljós að það eru tvær meginskilgreingar til, önnur notuð af EB og hin af OECD. Við fundum líka fljótt út af það eru notaðu tvö hugtök um fátækt, annnars vegar raunveruleg fátækt (absolut fattigdom) og hins vegar afstæð fátkækt (relative fattigdom).

Í Danmörku þekkist ekki raunveruleg fátækt eins og hún er skilgreind bæði af EB og OECD, en þá er talað um að einstaklingar eigi hvergi höfði sínu að halla og hafi engan aðgang að mat. Það er hins vegar verulega stórt vandamál, og ört vaxandi, hversu margir búa við "relative" fátækt í Danmörku. Það þýir að viðkomandi þarf að neyta sér um fjölmargt sem almenningur telur sjálfsagan hlut. Þetta getur verið allt frá því að eiga ekki GSM síma, eiga ekki tölvu eða niður í það að geta ekki borðað borðað 3 góðar máltíðir á dag og skaffað sér og sínum þau föt sem nauðsynleg eru. Viðkomandi er því í raun fátækur þó að hann falli ekki undir skilgreiningar EB og OECD um að vera "raunverulega fátækur".

Og þá hugsa ég heim til Íslands. Mér finnst ekki sniðugt að fjölskyldumenn séu hnepptir í fangelsi. En á móti varpa ég fram þeirri spurningu (sem ég vel að svara ekki sjálfur hér og nú) hvort það sé eðlilegt að menn sem varpa þúsundum einstaklinga í "relativt" fangelsi gangi um frjálsir og lifi í munaði sem íslenskur almúgi mun aldrei geta leyft sér. Sami almúgi og mun greiða upp skuldir og ævintýramennsku þessara manna.

Mín einlæga skoðun er sú að það sé ekki besta leiðin að fangelsa þá sem bera ábyrgð á efnahagshruninu. Það besta er að þeir einfaldlega skili því sem þeir stálu og almenningur verði þannig leystur úr sínu "relative" fangelsi og allir geti síðan lifað sáttir við sitt.

Væri það nú ekki yndislegt?

Engin veit hvað átt hefur...

... fyrr en misst hefur.

Þessi fleyga setning er mér ofarlega í huga þessa dagana. Ekki vegna þess að ég hafi óvænt tapað neinu, heldur vegna þess að ég valdi að mennta mig í útlöndum þar sem okkar yndislega Íslenska nýtist takmarkað við verkefni eins og ritgerðarsmíði.

Það er þrennt sem við söknum mest að heiman: fólkið, málið og það að þekkja ekki samfélagið. Söknuður til fólksin mun aldrei breytast, þannig að það verður maður bara að sætta sig við. Það að þekkja samfélag hefur fyrst og fremst með praktíska hluti að gera og það má í sjálfu sér taka dágóðan tíma í að ná því inní vitundina. En það að geta ekki tjáð sig almennilega - það er alveg fúllt.

Á íslensku get ég leikið mér að málinu og meira að segja oft slegið um mig með skemmtilegum frösum. Á dönsku grætur maður af gleði ef maður nær að segja eina villulausa setningu.... Hér gleymi ég reyndar alveg að vera sanngjarn við sjálfan mig því að við erum að sjálfsögðu öll fjölskyldan orðin vel fær um að tala dönsku og klárum okkur alveg í því verkefni. Það er bara gífurleg viðbrigði að geta ekki valið úr fjölda ólíkra lýsingarorða þegar tekið er þátt í umræðum, og þurfa að hugsa sig um hvernig best sé að byggja upp setnignar.

En það er svo sem allt í lagi með talað mál Þar hefur alltaf tækifæri til að grípa til mest notuðu setningar minnar á dönsku: "Hvordan siger man det på dansk....". Sem er reyndar afar góð leið til að læra málið. En það gidlir víst ekki í ritgerðarsmíði.

Ég er núna ásamt mínu hópi að skrifa stórt verkefni um áhrif fátæktar á börn. Það eru gerðar gríðarlega miklar kröfur um fagleg vinnubröð og okkur er skylt að draga inn í verkefnið allar þær kenningar og aðferðafræði sem við höfum verið að læra í vetur. Og hér sit ég sveittur við vinnuna mína og sakna þess að geta ekki skrifða á máli þar sem ég auðvelt með að setja á blað það sem í kolli mínum býr. Þess í stað verð ég að sætta mig við að það taki mig heilan klukkutíma að setja niður eina blaðsíðu af dönskum texta, sem tæki mig nokkrar mínútur á mínu eigin máli.

En hvað er ég að kvarta - þetta er mitt eigið val. Þá situr eftir spurningin, var það hugrekki eða heimska að skella sér í háskólanám i útlöndum á miðjum aldri???

Njótið dagsins vinir - og íslenskunnar!